Μονεμβασιά, Μονοβασιά
Η ιστορία αυτή ξεκινά να ξετυλίγει τον μίτο της γεμίζοντας με κλωστές μια ολόκληρη καστροπολιτεία. Κατεβαίνοντας σκαλί σκαλί το μονοπάτι που ενώνει την Αγία Σοφία με τον εντός του κάστρου οικισμό, συναντάμε ξανά τα νήματα που αφήσαμε πίσω μας το προηγούμενο βράδυ, αναζητώντας την κορφή του βράχου. Μονεμβασιά.
Κάθε χρόνο, η νύχτα της 12ης Αυγούστου είναι αφιερωμένη στη συγκεκριμένη τοποθεσία, σε ένα ιδιότυπο, δικό μας προσκύνημα. Στον αυλόγυρο της αιωνόβιας εκκλησίας με την εκπληκτική αρχιτεκτονική, δίνουμε ραντεβού περιμένοντας τον ουρανό να φανερώσει την αίγλη του, εξαπολύοντας μια «καταιγίδα» διαττόντων αστέρων. Η συνθήκη κοινή, καθείς όμως από την ομάδα ξαγρυπνάει για τους δικούς του λόγους. Ο Γιάννης, φερ’ ειπείν, ζει κάθε φορά ένα είδος φωτογραφικής πρόκλησης, γιατί αν και η τοποθεσία χρόνια τώρα παραμένει ίδια, ο ίδιος εξελίσσεται, οπότε πάντα επιστρέφει στο απόλυτα αγαπημένο του μέρος, αποφασισμένος να ξεπεράσει τον (περσινό) εαυτό του στην απεικόνιση του νυχτερινού ουρανού.
Εγώ, από την άλλη, την ώρα που τα κεφάλια μας τεντώνονται προς τα πάνω και τα μάτια μας σκανάρουν αχόρταγα το στερέωμα, λατρεύω να αναλογίζομαι πως οι ράχες μας ακουμπούν σε μάρμαρα που, σαν τ’ αστέρια, υπήρξαν μάρτυρες τόσων και τόσων ανθρώπων που λάτρεψαν στη Μονεμβασιά το δικό τους θείο, δίνοντας στη βυζαντινή εκκλησία άλλο όνομα κάθε φορά. Παναγία Οδηγήτρια, Madonna del Castello, Nostra donna in Castello, Madonna del Carmine, Αγία του Θεού Σοφία. Μόνο τις δυο φορές που λειτούργησε σαν μουσουλμανικό τέμενος έμεινε ο ναός ανώνυμος, αλλά όχι παραπονεμένος: η οθωμανική επικυριαρχία του άφησε προίκα το μιχράμπ που διατηρείται ακόμα και σήμερα στον νότιο τοίχο.
Εκεί ψηλά, στον βράχο που κοιμάται ντυμένος τα πέπλα της νύχτας, κάθε φορά που η νύστα πάει να με νικήσει, δύο πράγματα βρίσκω να προβάλλω ως αντίσταση. Το πρώτο είναι να σηκωθώ από τη θέση μου και, κάνοντας έναν γύρο το σκαρί του ναού, να ψηλαφίσω κυριολεκτικά τα σημάδια από τη συγκλονιστική ιστορία των πολλαπλών διαδοχικών μετατροπών, που έχει υποστεί το κτίριο στο οποίο έχει αγκυροβολήσει από τον εντέκατο αιώνα η πίστη των εκάστοτε κατοίκων του κάστρου. Το δεύτερο, να φτιάξω έναν καφέ, του οποίου η ευωδιά σίγουρα θα δελεάσει και μερικούς ακόμα από τους συμμετέχοντες στο νυχτέρι. Ο ένας καφές γίνεται τρεις και τέσσερις. Και όπως είναι φυσικό, όπου καφές και συντροφιά η (φιλοσοφική) συζήτηση είναι μια γουλιά μακριά.
Το ξημέρωμα μας βρίσκει στην κάθοδο, φορτωμένους τις λιγοστές μας αποσκευές αλλά και τα δώρα της νύχτας. Ο ήλιος έχει στείλει κιόλας τις πρώτες του ακτίνες να χαϊδολογήσουν τους τραχείς τοίχους με τα θερμά χρώματα, να βάψουν τα μάγουλά τους ρόδινα και τα κεραμίδια που τους στεφανώνουν χρυσά. Θέλουμε τόσο πολύ να μιλήσουμε γι’ αυτή την ομορφιά που ολόγυρα μας πολιορκεί και μας θαμπώνει, μα χάνουμε τις λέξεις. Μονάχα ανασαίνουμε βαθιά, ευχόμενοι να καταπίναμε και φως μαζί με τον αέρα που μας ταΐζει την πρωινή δροσιά. Λαχταρούμε τη θάλασσα: αυτή προχωράμε να συναντήσουμε, για να χαθούμε στην αγκαλιά της, να νιώσουμε πανάλαφροι σαν πούπουλο.
Η ιεροτελεστία των αστεριών κάθε χρόνο κλείνει, όπως κάθε σοβαρή τελετή, με το βάφτισμά μας στα γαλανά νερά της πιο όμορφης τοποθεσίας για μπάνιο στη Μονεμβασιά: στο Πορτέλο. Προσβάσιμο από ένα μικρό, κρυμμένο άνοιγμα χαμηλά στη νότια πλευρά, στη «ρίζα» των τειχών, το λιμανάκι αυτό υπήρξε κάποτε πηγή ανεφοδιασμού του κάστρου. Πλέον ανεφοδιάζει τους τυχερούς κολυμβητές με τη συγκλονιστική εμπειρία της κολύμβησης στη σκιά της Καστροπολιτείας, ενώ θαυμάζουν μια θέα που είναι αδύνατο να δουν από ξηράς. Αν έχετε τη χαρά να δοκιμάσετε αυτή την απόλαυση, μην παραλείψετε να εφοδιαστείτε με μάσκα και αναπνευστήρα. Ο βυθός δεν είναι λιγότερο ενδιαφέρων από όσα απλώνονται πέρα από την επιφάνεια: ακόμα θυμάμαι, σαν όνειρο, τις θαλάσσιες χελώνες που παρατηρήσαμε να κολυμπούν εκεί στην τελευταία μας βουτιά. Σαν φτερούγες μου είχαν μοιάσει τα μεγάλα τους άκρα, κι εκείνες αβαρείς, αρχαίες, να επαναδιατυπώνουν τον χρόνο στον ρυθμό της πτήσης τους μέσα στο υγρό στοιχείο.
Μετά την επαναφορά στην επιφάνεια (και στην πραγματικότητα), σειρά έχει το πρωινό και ο πρώτος καφές της ημέρας στο αγαπημένο μας σημείο. Το γνωστό τραπεζάκι στον ίσκιο της ελιάς μας περιμένει. Μετά το παιχνίδι μας με το νερό, ήρθε η ώρα να ησυχάσουμε ξανά. Μένουμε να ατενίζουμε το γαλάζιο της θάλασσας να γίνεται ένα με εκείνο του ουρανού, κάνοντας τη γραμμή του ορίζοντα δυσδιάκριτη. Η δική μας εναλλαγή, μεταξύ του ενθουσιασμού που γίνεται φωνές και της σιγής που υπαγορεύει το τοπίο, φέρνει στον νου την εναλλαγή του φωτός που φιλοξενεί το πιο ψηλό τμήμα του Φάρου που κρύβεται λίγο πιο πέρα, στη στροφή του βράχου. Η επίσκεψή μας σε αυτόν αποτελεί και το τελευταίο μέρος της πολύτιμης ετήσιας ρουτίνας υπό τον τίτλο “Μονεμβασιά”.
Αφού καλημερίσουμε λοιπόν τον ακοίμητο φρουρό της μοίρας των ναυτικών και διασχίσουμε την αυλή του θαυμάζοντας το άρτιο αποτέλεσμα της λιτής λιθοδομής από ακανόνιστη, ντόπια πέτρα, παίρνουμε… τον ανάποδο δρόμο. Για να επιστρέψουμε στο χωριό, αντί να διασχίσουμε το Κάστρο και να βγούμε στην άσφαλτο, κάνουμε τον γύρο του βράχου αριστερόστροφα, με τη θάλασσα στο δεξί μας χέρι. Διασχίζουμε λιβάδια από χορτάρι ψηλό και λυγερό, μοιράζοντας το βλέμμα μας μια στο σκόρδο, μια στο κρεμμύδι. Αφουγκραζόμαστε: μαβιά γέλια από αναιδέστατα γαϊδουράγκαθα, σκαρφαλώνουν κι αντιλαλούν τον βράχο, κάνοντας κάποια σεμνά θάμνα και ταπεινά φραγκόσυκα να πρασινίζουν ακόμα περισσότερο από το κακό τους (άραγε για την τόση ελευθεριότητα ή για τα αγκάθια που οι γείτονες δεν κάνουν καμιά προσπάθεια να κρύψουν;).
Ο ήλιος ψηλώνει, κοντεύουμε πια στο σπίτι. Κι όμως τα μάτια μας βλέπουν ακόμα τα άστρα του αυγουστιάτικου ουρανού. Έχω την πίστη πως, κάθε βραδιά, η πέτρινη καστροπολιτεία αλλά και τα ακατοίκητα κουφώματα, οι θαλασσινές βραχοσπηλιές, τα μαλακά στρωσίδια της χλόης τριγύρω της, όλα, παραδίδονται στις διαθέσεις πλασμάτων μυθικών. Δεν ξέρω αν πρόκειται για νηρηίδες, νύμφες και φαύνους που ξέμειναν εδώ από την αρχαία εποχή ή για ξωθιές κι αερικά της νεότερής μας παράδοσης. Κείνο που σίγουρα μπορώ να πω, είναι πως η οργιώδης φυσική ομορφιά που αντικρίζεις βαδίζοντας πάνω σε τούτη την παλλόμενη φλέβα της γης, δεν θα μπορούσε να γεννηθεί παρά μονάχα από έναν χορό πλασμάτων θεϊκών.
*It is forbidden to republish/ use photographic material or any part of the article without the author’s consent.
Κείμενο © λ3 by Maria Kantani
Φωτογραφία © λ3 by Giannis Paraskevas
#lovenlivelife
Post a comment