10 φθινοπωρινά βιώματα που αξίζει να ζήσεις στην Ελλάδα

Το φθινόπωρο στην Ελλάδα «γιορτάζει» με πολλά πρόσωπα. Αφού πρώτα ντύνει βουνά και δάση με τα χρώματά του, περνά από πόλεις και χωριά στήνοντας μικρές γιορτές αφιερωμένες σε όσα έχει να προσφέρει. Τα καζάνια ανάβουν και τα κάστανα αργοψήνονται πάνω στις σχάρες, το νωπό χώμα γεμίζει ριγμένα φύλλα και μικρούς νόστιμους μύκητες όσο οι λίμνες καθρεφτίζουν ουρανούς γεμάτους σύννεφα.

Όλα μια υπενθύμιση πως η ομορφιά δεν χρειάζεται να ζητοκραυγάζει για προσοχή. Μπορεί να έχει ήχο διακριτικό, να είναι η μυρωδιά της κανέλας και του μήλου, να αργοκυλά σαν βροχή στο τζάμι ή να αιωρείται ως πρωινή ομίχλη ανάμεσα στις συστάδες των δέντρων. Ό,τι μορφή και αν έχει σε κάνει να σταματάς και να παρατηρείς.

Έτσι, το ελληνικό φθινόπωρο δεν ζητά να το ζήσεις, ζητά να το αισθανθείς. Και ίσως γι’ αυτό, κάθε του στιγμή μένει ανεξίτηλα νοσταλγική.

Ακολουθούν δέκα βιώματα που αποτυπώνουν αυτή τη μαγεία, δέκα μικρές εμπειρίες που μυρίζουν φθινόπωρο, όπως μόνο η Ελλάδα ξέρει να το μεταφράζει: με φως απαλό, θαλπωρή ξεχωριστή και ομορφιά σιωπηλή.

1. Το πρώτο καζάνι — το φτιάξιμο του τσίπουρου

Από τέλη Οκτώβρη, μετά τον τρύγο των σταφυλιών, ανάβουν τα καζάνια. Ο αέρας γεμίζει αρώματα σταφυλιού που ανακατεύονται με σπιτικές γεύσεις, οι παρέες μαζεύονται και οι φωνές μπλέκονται με το τραγούδι και το τσούγκρισμα των ποτηριών. Με θυμάμαι από μικρή να παρατηρώ τους θείους μου στην διαδικασία παραγωγής που έμοιαζε με τελετουργία, όσο καθόμουν κοντά στο καζάνι για να ζεσταθώ. Άλλωστε το τσίπουρο «γεννιέται» μέσα από τη φωτιά και τη συντροφιά. Κι αν δεν το έχεις ζήσει ταξίδεψε εκεί που το τσίπουρο γίνεται γιορτή, σε χωριά που κρατούν την παράδοση και στήνουν στην καρδιά του φθινοπώρου ένα γλέντι που ξυπνά μνήμες μιας Ελλάδας απλοικής.

2. Καστανομαζέματα — ο καρπός του φθινοπώρου στα χέρια μας

To κάστανο ως καρπός του φθινοπώρου γίνεται αφορμή τα δάση να γεμίσουν ψίθυρους και ήχους από βήματα πάνω σε ξερά φύλλα. Από την Ορεινή Ναυπακτία μέχρι την Αρκαδία, τα καστανόδαση γεμίζουν αγκαθωτά κελύφη που κρύβουν μέσα τους τα ώριμα κάστανα. Το καλάθι βαραίνει γρήγορα καθώς αυτός ο λείος καρπός μοιάζει να βρίσκεται παντού γύρω, τα χέρια μαυρίζουν από τη διαδικασία της συλλογής και η ανυπομονησία της γευσιγνωσίας μοιάζει η ωραιότερη ανταμοιβή. Μετά το μάζεμα πήγαινε σε εκείνες τις τοπικές γιορτές που γεμίζουν απ’ το άρωμα του ψημένου κάστανου όσο το κρασί ρέει και οι άνθρωποι γεύονται τη ζεστασιά του τόπου.

3. Συλλογή φθινοπωρινών φύλλων

Το φθινόπωρο μπορεί να γίνει η αφορμή να συνεχίσεις εκείνη την παιδική ανάμνηση φτιάχνοντας ένα φυτολόγιο. Χρυσοπράσινα, καστανά ή βαθυκόκκινα σαν μικρές φλόγες, τα φθινοπωρινά φύλλα είναι μια υπόσχεση πως η ομορφιά μπορεί και έχει πολλές μορφές. Άλλα λεπτά σαν φτερά, άλλα σε σχήμα που μοιάζει με καρδιά, δάκρυ ή λόγχη, άλλα με γραμμές που θυμίζουν μικρούς χάρτες∙όλα απόσταγμα της μοναδική φύσης. Έτσι το φυτολόγιό μας γεμίζει μικρά κομμάτια του τόπου και μάρτυρες της μετάβασης του χρόνου.

4. Περπάτημα μετά τη βροχή στο δάσος

Υπάρχει μια εικόνα που αδιαμφισβήτητα εμφανίζεται στον νου με το άκουσμα της λέξης φθινόπωρο. Είναι η βροχή με τον γλυκό ήχο, τα βρεγμένα κεχριμπαρένια φύλλα των δέντρων ριγμένα στο έδαφος και τα δάση που καθηλώνουν με τον ασυναγώνιστο ρομαντισμό τους. Ο περίπατος μέσα σε αυτό το φθινοπωρινό σκηνικό έχει άλλη διάσταση. Τα βήματα αγγίζουν το νωπό έδαφος, όσο η αίσθηση του πετριχώρ ανιχνεύει επίπεδα ηρεμίας σχεδόν άγνωστα. Αν κάποιος θέλει να αισθανθεί το φθινόπωρο ας σταθεί στα δάση, εκεί που πρωταγωνιστεί με τον πιο αυθεντικό τρόπο.

5. Μήλο με κανέλα — η γεύση του φθινοπώρου

Το μήλο και η κανέλα είναι η πιο τρυφερή αγκαλιά του φθινοπώρου. Από μια ζεστή μηλόπιτα με μήλα μαζεμένα από τον κήπο σε μια ζεστή κούπα αχνιστού καφέ συνοδευόμενη από αφράτα ρολάκια κανέλας για συντροφιά δίπλα στο παράθυρο, οι μυρωδιές αυτές κουβαλούν κάτι από σπίτι και ζεστασιά. Είναι η εποχή που τα γλυκά ψήνονται αργά, που το τραπέζι γεμίζει με αρώματα, και που κάθε μπουκιά μοιάζει να φτιάχτηκε για αυτήν την εποχή.

6. Επίσκεψη σε λίμνη – παρατηρώντας τις αντανακλάσεις

Στη λίμνη Πλαστήρας, της Δόξας ή της Πρέσπας, το φως του φθινοπώρου μοιάζει να έχει υφή. Κι αν τα δάση αποτελούν το «σώμα» του φθινοπώρου οι λίμνες είναι η ψυχή του. Οι υδάτινοι καθρέπτες της εποχής, ζωγραφίζουν τον μουντό ουρανό στα νερά τους, δέχονται τις σταγόνες της βροχής και αποτυπώνουν με εντυπωσιακή ακρίβεια τα χρώματα που κάθε λεπτό αλλάζουν. Αρκεί η εικόνα μιας λίμνης το φθινόπωρο για να μας θυμίσει πως η φύση μπορεί και συγκινεί αρκεί να σταθείς κοντά της.

7. Μανιταροκυνήγι – γεύοντας τη γη

Από το Ζαγόρι στα Γρεβενά και από εκεί στο Πήλιο ή τα Μετέωρα το μανιταροκυνήγι γίνεται αφορμή να βγεις στο δάσος. Με οδηγούς και καλαθάκια, οι ομάδες αναζητούν τους πολύτιμους γευστικούς μύκητες – βολίτες, τρομπέτες, κανθαρέλες – σε μια εμπειρία γεμάτη γνώση και μάθημα σεβασμού προς τη φύση. Μετά την τροφοσυλλογή τα μανιτάρια γίνονται μεζές κλείνοντας τη μέρα με τον πιο γευστικό τρόπο.

8. Παρακολούθηση πουλιών — η φθινοπωρινή μετανάστευση

Στους υδροβιότοπους όπως του Έβρου ή της Κερκίνης, το φθινόπωρο είναι εποχή ταξιδιών και μεταβάσεων. Ο ουρανός γεμίζει φτερουγίσματα, με πουλιά που περνούν και σταματούν πριν συνεχίσουν το ταξίδι τους. Κι εμείς, ως σιωπηλοί θεατές παρατηρούμε το φυσικό αυτό φαινόμενο της αιώνιας μετανάστευσης.

9. Άναμμα τζακιού και βραδιά κρασιού

Το πρώτο άναμμα του τζακιού είναι πάντα ιεροτελεστία. Τα προσανάμματα και τα δαδιά τοποθετούνται με φροντίδα, έτοιμα να υποδεχθούν τους κορμούς που θα δυναμώσουν τη φλόγα. Σε λίγο, η φωτιά θεριεύει, και το φως της αρχίζει να αγκαλιάζει το σαλόνι, να φωτίζει τα πρόσωπα, να απαλύνει τις σκέψεις. Ένα ποτήρι βαθύ κόκκινο κρασί γεμίζει αργά, το ξύλο τρίζει, κι εκεί, μέσα στη ζεστή σιωπή, όλα σημάνουν πως ο χειμώνας βρίσκεται όλο και πιο κοντά.

10. Επιστροφή στις αίθουσες — το θέατρο ξαναγεννιέται

Το θέατρο ξαναζεί το φθινόπωρο. Οι αυλαίες ανοίγουν, τα φώτα χαμηλώνουν, και οι άνθρωποι επιστρέφουν στις αίθουσες γεμάτοι προσμονή. Ακόμη και στην πόλη το φθινόπωρο έχει θέση εκείνα τα Σαββατόβραδα που γεμίζουν όμορφα με ένα άλλο είδος ζεστασιάς.

Το φθινόπωρο στην Ελλάδα «γιορτάζει»

Το φθινόπωρο στην Ελλάδα είναι εμπειρίες. Είναι οι μυρωδιές του ξύλου, οι ήχοι της βροχής, τα βλέμματα που συναντιούνται γύρω από το αναμμένο τζάκι, οι μικρές στιγμές και όλα όσα αισθάνεσαι. Είναι ο καρπός που μάζεψες από το δέντρο, η ικανότητα να ξεχωρίζεις τα φύλλα που σκορπιούνται γύρω σου, η προετοιμασία για τον χειμώνα που έρχεται. Μια εποχή που ζητά να σταματήσεις και να παρατηρήσεις. Το φθινόπωρο δεν κρατά μα είναι αρκετό για να σε κερδίσει, γι’ αυτό∙ζήστο.

*It is forbidden to republish/ use photographic material or any part of the article without the author’s consent.

Κείμενο © λ3 by Filia Diamitriadi 

Φωτογραφία © λ3 by Unsplash

#lovenlivelife